วัดเขาวงจินดาราม
วัดเขาวงจินดาราม หรือวัดบ่อพลอย ก่อนจะมีการสร้างวัดนี้ขึ้นมานั้น มีประวัติความเป็นมาซึ่งคนเก่าคนแก่ได้เล่าให้ฟัง และจดจำสืบกันมา ว่าประวัติวัดเขาวงจินดาราม ซึ่งมีอายุเก่าแก่พื้นที่มีพลอย ตามที่ชาวบ้านได้ขุดพบ และตั้งอยู่เชิงชายเขาติดกันตลอดอำเภอมีอายุถึง 230 ปี
นับตั้งแต่พุทธศักราช ๒๓๐๓ – ๒๔๗๕ ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดเพราะวัตถุโบราณสถานเก่าแก่ชำรุด ถูกทำลายไม่หลงเหลืออยู่ให้เห็น ต่อมาพุทธศักราช ๒๔๗๕ หลวงปู่อ๊อด เจ้าอาวาส ได้สร้างอุโบสถจำลองขึ้นมาหลังหนึ่งเพื่อใช้ในกิจของสงฆ์ และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๐๔ ปรากฏตามหลักฐาน ต่อมาเมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๑ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาในการสร้างอุโบสถหลังใหม่ปัจจุบันนี้ โดยเริ่มสร้างเมื่อ พ.ศ.๒๕๒๕ มีพระครูกาญจนกิตติคุณ (ประพันธ์ สังขาร) เป็นผู้ริเริ่มสร้าง
ครั้นถึงปี พ.ศ.๒๕๒๗ พระครูกาญจนกิตติคุณ เจ้าอาวาสในขณะนั้นได้ลาสมณะเพศไปทางการคณะสงฆ์ และชาวอำเภอบ่อพลอยจึงได้ไปอาราธนานิมนต์ พระมหาทิพย์ จิตฺตสวโร สังกัดวัดเทวสังฆราม (วัดเหนือ) ต.บ้านเหนือ อ.เมือง จ.กาญจนบุรี ให้มาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดเขาวงจินดาราม ตั้งแต่เดือน พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๘ เป็นต้นมาและได้ดำเนินการก่อสร้างพระอุโบสถสืบมาจนกระทั่งเกือบจะเสร็จสมบูรณ์แล้ว สิ้นค่าก่อสร้างไปแล้วทั้งสิ้นประมาณ ๘,๐๐๐,๐๐๐ บาทเศษ ใช้เวลาการก่อสร้างประมาณ ๗ ปี
วัดเขาวงจินดาราม เป็นวัดที่อยู่บนตำบลบ่อพลอย อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี ห่างจากจังหวัดกาญจนบุรีไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ ๓๖ กิโลเมตร บนเส้นทางสู่ถ้ำธารลอด – ด่านช้างห่างจากกรุงเทพมหานคร ๑๖๕ กิโลเมตร
ลักษณะพื้นที่ของวัด เป็นพื้นที่อยู่กลางระหว่างหุบเขาหลายลูก ด้านหน้าติดถนนสายกาญจนบุรี – ด่านช้าง ตามเส้นทางนี้จะมีบริษัททำเหมืองพลอย และที่ตั้งวัดอยู่บริเวณเชิงภูเขาเป็นทางโค้งยาววัดเขาวงจินดารามมีเนื้อที่ทั้งหมด ๑๔๓ ไร่ ๙๐ ตารางวาเป็นเขตอาวาสเฉพาะ ประกอบด้วยเขตพุทธาวาส เขตสารณสงเคราะห์ เขตจัดสรรประโยชน์
ในอดีตมีราษฎรในพื้นที่ต่างๆ อพยพเข้ามาขุดพลอยแสวงหาโชค ต่อมากลายเป็นชุมชนมีชื่อว่า “บ้านบ่อพลอย” และได้ประกาศยกฐานะเป็น "อำเภอบ่อพลอย" จนถึงปัจจุบัน ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบเชิงเขาสลับกับเนินเตี้ยๆ ในตัวเมืองพบร่องรอย ปล่องภูเขาไฟ และ ลานลาวา ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดพลอย โดยเฉพาะพลอยสีน้ำเงิน หรือไพลิน นิล โกเมน และบุษราคัม